Wetsvoorstel collectieve schadevergoedingsactie naar Tweede Kamer

Langdurige en kostbare procedures zijn binnenkort verleden tijd wanneer consumenten of bedrijven de schade van een slecht product of gebrekkige dienstverlening vergoed willen krijgen. Representatieve belangenorganisaties kunnen straks voor een groep gedupeerden in één procedure bij de rechter vergoeding van massaschade vorderen.
Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) dat onlangs bij de Tweede Kamer is ingediend. De nieuwe collectieve schadevergoedingsregeling voorziet in een behoefte. Consumenten en bedrijven nemen steeds meer gestandaardiseerde producten en diensten af, die onder algemene voorwaarden worden verkocht. Dit betekent dat dezelfde problemen ontstaan wanneer de verkoper tekortschiet.
Als bepaalde goederen of diensten gebrekkig blijken, kunnen dus meerdere kopers daardoor schade lijden. Dan is het praktisch als de vergoeding van deze massaschade efficiënt kan worden geregeld. Dit voorkomt niet alleen een stroom aan individuele vorderingen, maar ook dat verschillende belangenorganisaties in meerdere rechtszaken procederen over dezelfde gebeurtenis.
Voor gedupeerden is vaak onduidelijk wie van de belangenorganisaties hun belangen het beste kan vertegenwoordigen. Schadeveroorzakers hebben het probleem dat allerlei verschillende belangenorganisaties aankloppen voor een vergoeding van de schade, terwijl ze min of meer dezelfde achterban vertegenwoordigen. Zij weten dan niet goed met wie ze zaken moeten doen voor een definitieve regeling. Dit maakt de afwikkeling complexer en zorgt ervoor dat partijen minder bereid zijn om te schikken.
De collectieve schadevergoedingsactie biedt uitkomst. De schadeveroorzaker heeft meer zekerheid en kan de zaak sneller afhandelen. Daar komt nog iets bij. Als verschillende belangenorganisaties een collectieve vordering willen instellen, kan de rechter de meest geschikte aanwijzen als Exclusieve Belangenbehartiger voor alle gedupeerden. De overgebleven belangenbehartigers blijven partij in de rechtszaak.
Gedupeerden die niet willen meedoen in de collectieve procedure, moeten dit duidelijk aangeven. De uitspraak van de rechter is dan voor hen niet bindend. Alle collectieve schadevergoedingsacties worden ondergebracht bij de rechtbank Amsterdam. Dit is beter voor de coördinatie van deze zaken. Zo kan de rechtbank expertise opbouwen.
Van der Steur wil een ongewenste claimcultuur voorkomen. Dit vereist een juiste balans tussen het belang van gedupeerden om hun recht te halen en het belang van een aangesproken partij om te worden beschermd tegen ongefundeerde of lichtvaardige massa-claims. Daarom kunnen representatieve belangenorganisaties niet zomaar aan de slag om gedupeerden bij te staan. Zij moeten eerst hun organisatie en financiën op orde hebben. Dit biedt gedupeerden meer bescherming. De rechter kan organisaties niet-ontvankelijk verklaren als zij niet aan deze voorwaarden voldoen. Ten slotte moeten zaken een voldoende nauwe band hebben met Nederland en moet de groep gedupeerden groot genoeg zijn.
(Kamerstuknummer 34 608)