Mr. A.F. Collignon-Smit Sibinga
De Nederlandse Piet de Vries, op vakantie in Duitsland, raakt betrokken bij een verkeersongeval. Hij wordt met zijn auto met Nederlands kenteken aangereden door een auto, eveneens met Nederlands kenteken, maar bestuurd door een Duitser, woonachtig in Keulen, die de auto heeft geleend van een vriend in Nederland. Piet loopt ernstig letsel op en vordert van de Nederlandse WAM-verzekeraar schadevergoeding. Op de afwikkeling van dit ongeval kan, afhankelijk van de op grond van de Europese Verordening 44/2001 (Brussel I) aangezochte rechter, de Verordening Rome II of het Haags Verkeersongevallenverdrag van toepassing zijn en daarmee kan het recht van verschillende landen van toepassing zijn.
In deze bijdrage gaat de auteur nader in op de belangrijkste verschillen tussen Rome II en het Haags Verkeersongevallenverdrag, waaronder het doel en toepassingsgebied, de verschillen in het toepasselijk recht, de rechtskeuze en het bewijsrecht.
Op grond van artikel 28 lid 1 Rome II heeft het Haags Verkeersongevallenverdrag voorrang op Rome II. Het doel van beide verdragen verschilt. De regels die worden gehanteerd om tot aanwijzing van het toepasselijk recht te komen, verschillen substantieel. Rome II hanteert het lex loci damni-beginsel, terwijl het Haags Verkeersongevallenverdrag uitgaat van de lex loci delicti en in een aantal gevallen uitgaat van het land van registratie van het betrokken voertuig.
Toepassing van beide verdragen naast elkaar leidt tot een systeem binnen Europa waarbij bij grensoverschrijdende verkeersongevallen het recht van verschillende landen van toepassing kan zijn, al naar gelang bij welke rechter een procedure wordt gestart. Dit is met name het geval wanneer sprake is van een eenzijdig ongeval of een ongeval waarbij beide partijen in hetzelfde land woonachtig zijn of waarbij twee auto’s zijn betrokken met een kenteken dat is geregistreerd in hetzelfde land.
Bij grensoverschrijdende verkeersongevallen is het dus van belang om zeer zorgvuldig uit te zoeken waar het beste een procedure kan worden gestart, omdat dit het recht bepaalt dat van toepassing is. Het is tevens van belang om tijdig advies in te winnen over procesrechtelijke en materieelrechtelijke aspecten, waaronder de schade en verjaring van een zaak, zodat een goede afweging kan worden gemaakt.
Zolang beide bedragen naast elkaar van toepassing zijn, is er naar mening van de auteur sprake van een systeem dat complex en verwarrend is. Dit is in strijd met het doel van Rome II om binnen Europa eenheid en duidelijkheid te creëren. Volgens de auteur zou het dan ook beter zijn als artikel 28 lid 2 Rome II wordt gewijzigd, zodat bij grensoverschrijdende verkeersongevallen Rome II wordt toegepast.