Oordelen over personenschade veroorzaakt door diagnostische fouten

Prof. dr. R.W.M. Giard
Personenschade door foutief medisch handelen kan het gevolg zijn van hetzij therapeutische, hetzij diagnostische interventies. Perso-nenschade als gevolg van diagnostische fouten bij medisch handelen vormt een steeds groter deel van de medische schadeclaims. In deze bijdrage wordt de vraag onderzocht waarin diagnostische fouten zich qua beoordeling binnen een juridische context nu wezenlijk van therapeutische onderscheiden. De beoordeling van de tekortkoming in de nakoming van de zorgplicht, de schade en het causale verband vragen elk om een specifiek inzicht wanneer, hoe en waarom dergelijke diagnostische fouten worden gemaakt.
De auteur bespreekt het diagnostisch proces, diagnostische fouten en wat er aan deze fouten bijzonder is. Bij een diagnostische fout gaat het veeleer om het beoordelen van het complete werkproces en is dus onbepaalder. Bij therapeutische kwesties gaat het meer over de juiste uitvoering van een omschreven interventie of het op gepaste wijze uitvoeren van een bepaalde behandeling en is dus gerichter. De verschillen worden verduidelijkt aan de hand van het vaste juridische stramien voor het vestigen van aansprakelijkheid voor zorggerelateerde schade: onderzoek naar onzorgvuldigheid of tekortkoming in de nakoming, het vaststellen van schade en het causale verband tussen onrechtmatigheid en schade.
In veel gevallen is het stellen van een diagnose een complex proces en door de inherente beperkingen van zowel elke test als de cognitie-ve functies van de diagnose daarom ook steeds potentieel feilbaar. Als het misgaat, is het niet per definitie de schuld van de dokter. Onderzoek naar de verwijtbaarheid van diagnostische missers vraagt om een brede inzet, met aandacht voor zowel de individuele als de contextuele en de organisatorische aspecten. Het gaat om een andere problematiek dan fouten bij de behandeling.
(VR 2014/77)