Eén medisch adviseur empirisch onderzocht

Prof. mr. G. van Dijk
Het is gebruikelijk in gevallen van lichamelijk letsel waarvan herstel niet snel te verwachten is, dat een medisch adviseur in het traject wordt betrokken om de medische situatie van het slachtoffer te beoordelen. Omdat zowel de benadeelde als de verzekeraar een expert kan inschakelen, kunnen in een traject twee medisch experts betrokken zijn.
Een alternatief voor het contradictoire systeem waarbij elke partij een eigen expert heeft, is het idee van door de rechtbank aangewezen deskundigen. Het nadeel hiervan is echter dat dit kan resulteren in een ‘trial by witness’ (procedure met bepalende rol voor een getuige of getuige-deskundige), in verkeerde beslissingen doordat deskundigen dwalen, en in vooroordelen. Een ander alternatief betreft de ‘blind expert’: een deskundige die om informatie wordt gevraagd zonder kennis van wie hem of haar heeft benaderd. Empirisch onderzoek laat zien dat ‘blind experts’ als geloofwaardiger en overtuigender worden gezien dan ‘non-blind experts’.
Weer een ander alternatief is de ‘Agreed Expert Procedure’, waarvan het Britse Pre-Action Protocol for Personal Injury Claims een voorbeeld is. Op grond van dit protocol verkrijgt de eiser een medisch rapport, maakt hij het bekend aan de verweerder, die vervolgens vragen stelt en aangeeft of hij het eens is met het rapport. Voordat de deskundige wordt geraadpleegd of geïnstrueerd, wisselen de partijen een lijst uit met namen van mogelijke deskundigen. Partijen kunnen deskundigen van hun keuze alleen benaderen indien de gedaagde bezwaar maakt tegen alle op de lijst geplaatste deskundigen. De ‘Agreed Expert Procedure’ is niet zonder kritiek. Onderzoek leverde op dat de duur van het aantal dagen dat nodig is om het medische rapport te produceren omvangrijker was dan in de situatie waarin partijen een expert naar eigen keuze hebben aangesteld. Ook constateerde het onderzoek een kostenstijging.
Aanleiding voor het onderzoek, waarvan de resultaten in het artikel worden gepresenteerd, was het in de praktijk bestaande vermoeden dat meningsverschillen tussen medisch adviseurs leiden tot vertragingen en hogere kosten, en dat dit ten koste gaat van de benadeelde, die onder meer is gebaat bij een spoedige afwikkeling van het letselschadetraject. Tegelijkertijd hebben verschillende belanghebbenden in de praktijk prikkels om de procedure bij twee medisch adviseurs te houden. Bovendien kunnen partijen de controle verliezen wanneer ze zich overgeven aan een procedure met slechts één onafhankelijk medisch expert, hetgeen als onwenselijk kan worden gezien.
Dit onderzoek analyseert of gevallen van lichamelijk letsel sneller en tegen lagere kosten kunnen worden afgewikkeld door een procedure te vergelijken waarbij zowel de benadeelde als de dader het recht heeft een medisch adviseur aan te wijzen met een procedure met één onafhankelijk medisch adviseur. Deze studie geeft daarmee inzicht in de gevolgen in termen van doorlooptijden en kosten van het betrekken van meer of minder medisch adviseurs in een letselschadetraject.
De resultaten van het onderzoek suggereren dat het medisch traject met één (onafhankelijke) medisch adviseur het letselschadetraject waarschijnlijk zal versnellen en mogelijk de kosten ervan zal reduceren, zonder dat dit ten koste gaat van de tevredenheid van de benadeelde en de schadevergoeding die hij zal ontvangen.